Leki dostępne bez recepty od dawna postrzegane są jako bezpieczniejsza alternatywa dla mocniejszych środków na receptę, takich jak benzodiazepiny. W związku z tym coraz więcej ludzi sięga po nie, chcąc złagodzić dolegliwości jak bezsenność czy lęk. Jednak najnowsze badania mogą zmienić sposób, w jaki patrzymy na te produkty. Oto, dlaczego standardowe produkty dostępne w aptekach budzą teraz obawy ekspertów.
Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że leki takie jak antyhistaminiki, stosowane do leczenia bezsenności, mogą być równie niebezpieczne jak osławione benzodiazepiny. Benzodiazepiny od lat są krytykowane za potencjalne ryzyko uzależnienia oraz różnorodne skutki uboczne, w tym problemy z pamięcią i ryzyko upadków wśród osób starszych. Dlatego wiele osób decyduje się na produkty uchodzące za bardziej przyjazne dla użytkownika, takie jak leki przeciwhistaminowe, które jednak okazują się posiadać podobne zagrożenia.
Według dr Marie Piers, profesor farmakologii z Uniwersytetu Oksfordzkiego, „wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że leki dostępne bez recepty mogą mieć tak samo poważne skutki uboczne, jak te wydawane na receptę. Używanie ich w sposób przewlekły może nie tylko nie rozwiązać problemu, ale również prowadzić do jego pogłębienia”. Dr Piers podkreśla, że niewłaściwe użycie antyhistaminików może prowadzić do zaburzeń poznawczych, w tym do zwiększonego ryzyka wystąpienia demencji.
Dodatkowym wyzwaniem jest brak pełnej świadomości wśród pacjentów. Wielu z nich jest przekonanych, że skoro coś jest dostępne bez recepty, to jest to całkowicie bezpieczne. Niestety, jak pokazują ostatnie badania, powtarzające się nadużywanie nawet popularnych leków na sen może mieć długotrwałe konsekwencje dla zdrowia, szczególnie dla starszych dorosłych, którzy są bardziej narażeni na negatywne skutki.
Prof. John Harrington, specjalista ds. geriatrii, wyjaśnia: „Kiedy poziom świadomości społeczeństwa jest niski na temat specyficznych zagrożeń związanych z lekiem, pacjenci niepotrzebnie ryzykują zdrowie. Konieczne jest podjęcie kampanii edukacyjnych, które uświadomią społeczeństwo o prawdopodobnych konsekwencjach nadużywania tych środków”. Jest to szczególnie ważne w kontekście starzejącego się społeczeństwa, gdzie ochrona zdrowia poznawczego jest kluczowa.
Podsumowując, chociaż na pierwszy rzut oka leki dostępne bez recepty wydają się mniej groźne niż ich odpowiedniki na receptę, w rzeczywistości mogą one stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Rosnąca liczba dowodów naukowych wskazuje, że niekiedy są one równie niebezpieczne, co ich bardziej kontrolowane odpowiedniki. To wyraźny sygnał dla pacjentów, lekarzy i decydentów o konieczności przemyślenia podejścia do tych powszechnie dostępnych leków. Teraz jest czas na działania, które zapewnią odpowiednią edukację i bezpieczeństwo dla wszystkich użytkowników.
