W nowym badaniu przeprowadzonym przez zespół naukowców przyjrzano się społecznie zakorzenionemu stereotypowi, według którego osoby o niższym statusie ekonomicznym wykazują większą empatię i troskę wobec innych, w przeciwieństwie do osób zamożnych. W literaturze i mediach postacie takie jak Bob Cratchit z „Opowieści wigilijnej” czy rodzina Weasleyów z serii o Harrym Potterze często przedstawiane są jako hojniejsze i pełne ciepła, ale czy rzeczywistość odzwierciedla te fikcyjne narracje?
Zespół badawczy, kierowany przez psychologów z Uniwersytetu Kalifornijskiego, postanowił przyjrzeć się tej kwestii z naukowego punktu widzenia. Ich szeroko zakrojone badanie objęło analizę zachowań osób o różnym statusie materialnym, aby sprawdzić, jak bardzo ten społeczny konstrukt jest prawdziwy. Badania oparły się na wieloaspektowej analizie danych z różnych źródeł, co pozwoliło na wyeliminowanie ewentualnych uprzedzeń i potencjalnych zniekształceń.
„Nasza analiza sugeruje, że nie ma istotnych różnic w zachowaniach pomocowych pomiędzy osobami o różnym statusie ekonomicznym,” stwierdził współautor badania, dr Andrew Carter. „Reakcje społeczne, takie jak empatia czy chęć pomocy innym, mogą być bardziej związane z indywidualnymi cechami charakteru niż z posiadanym majątkiem.”
Co ciekawe, badanie wykazało również, że często to środowisko, w jakim dana osoba się znajduje, ma większy wpływ na jej działania niż jej zamożność. „Ludzie bogaci mogą również odczuwać presję, by postępować w zgodzie z normami swojego społecznego grona, co nie zawsze oznacza altruizm,” dodała dr Lisa Holmes, kolejna badaczka z zespołu. To odkrycie wskazuje, że sytuacyjny kontekst może odgrywać kluczową rolę w determinowaniu zachowań międzyludzkich.
Jednocześnie badania te podkreślają, że media i różnego rodzaju narracje kulturalne mają znaczącą siłę kształtowania naszego postrzegania rzeczywistości. Kreowanie wizerunku „dobrego, biednego i złego, bogatego” nie tylko niesie ryzyko estygmatyzacji, ale także odsuwa uwagę od rzeczywistych, codziennych działań ludzi niezależnie od statusu materialnego.
Podsumowując, choć stereotypy o empatycznych i serdecznych osobach biednych kontra bogaci mogą być głęboko zakorzenione w naszej kulturze, badania takie jak to pokazują, że rzeczywistość jest znacznie bardziej złożona. Kluczowe jest podejście indywidualne oraz zrozumienie, że każdy człowiek posiada potencjał do czynienia dobra, niezależnie od ilości posiadanych środków materialnych. Zachęcamy do refleksji nad tym, jak nasze postrzegania i uprzedzenia mogą wpływać na postawy oraz do działania na rzecz budowania społeczeństwa opartego na zrozumieniu i współpracy.
